Tradycyjne Routemastery, czyli czerwone piętrowe autobusy, z tylnym otwartym wejściem w rodzaju rampy, które umożliwiało wsiadanie i wysiadanie nie tylko na przystankach, ale również podczas postoju na światłach i powolnej jazdy w korkach, oraz z konduktorem, który pobierał opłaty za przejazd w trakcie podróży, zostały z powodów ekonomicznych wycofane z ulic brytyjskiej stolicy do końca 2005 roku. Wyprodukowane w latach 1954-1968 i uważane za ikonę Londynu, były wręcz uwielbiane przez mieszkańców i turystów. Dlatego też władze miasta zdecydowały się pozostawić kilka z nich na trasach dwóch linii w jego centrum (tzw. heritage routes): numer 9 pomiędzy Trafalgar Square i Kensington High Street oraz numer 15 pomiędzy Trafalgar Square i Tower of London.

Zaprojektowany w latach pięćdziesiątych ubiegłego wieku Routemaster miał jeździć przez góra dwadzieścia lat, a okazało się, że służył niemal pół wieku. Jego wygląd i funkcjonalność przysporzyła mu dużą popularność wśród londyńczyków i turystów. Głównymi jego cechami, wspomnianymi na wstępie, było tylne wejście w rodzaju rampy, znajdujące się przy nim schody na górny pokład oraz obecność konduktora, przy jednoczesnym odizolowaniu kabiny kierowcy od wnętrza, co znacznie redukowało czas postoju na przystankach (bilety sprzedawał konduktor w trakcie jazdy). Autobusy te miały również wady: niska wysokość pokładów utrudniała stanie na dolnym i przechodzenie przez górny, na którym z kolei stanie było niedozwolone. Poza tym pasażerowie siedzący mieli niewiele przestrzeni „na nogi”.

Ostatnia linia, na której tradycyjne Routemastery regularnie kursowały, czyli nr 159, pożegnała się z nimi 9 grudnia 2005 roku. W tym dniu autobus oznaczony numerem RM2217 wyjechał w swoją pożegnalną podróż o godzinie 12:10, udając się z Marble Arch, przez Oxford Street, Regent Street, Piccadilly Circus, Trafalgar Square, Whitehall, Westminster Bridge, i mijając Big Bena zakończył trasę w Streatham Hill. Całemu przejazdowi towarzyszyły tłumy Londyńczyków, które wiwatowały na jego cześć. Była to również okazja do wyjechania w pokazowe przejazdy ulicami Londynu innych „piętrusów” tego typu.

W sumie firma Associated Equipment Company (AEC) wyprodukowała w latach 50. i 60. ubiegłego stulecia 2876 Routemasterów, z czego do dziś przetrwało jeszcze około tysiąca egzemplarzy, a niektóre z nich uzyskały po wycofaniu z tras nowe życie, np. jako kawiarnie, restauracje, czy nawet biura. Dziesięć z konduktorem na pokładzie nadal kursuje na tzw. „heritage routes”, będących odcinkami tras regularnych londyńskich linii autobusowych nr 9 i 15.

Trasa tradycyjnych Routmasterów na linii nr 9 wygląda następująco: Trafalgar Square -> Piccadilly Circus -> Piccadilly -> Hyde Park Corner -> Knightsbridge -> Royal Albert Hall -> Kensington High Street. Cała podróż trwa ok. 35 minut (w godzinach szczytu możliwe opóźnienia). Szczegółowy rozkład jazdy dostępny jest tu.

Z kolei na linii nr 15 stare londyńskie double decker-y jeżdżą trasą: Trafalgar Square -> Strand -> Aldwych -> Fleet Street -> Ludgate Hill -> St. Paul’s Cathedral -> Mansion House -> Cannon Street -> Eastcheap -> Tower of London. Cała podróż trwa ok. 25 minut (w godzinach szczytu możliwe opóźnienia). Szczegółowy rozkład jazdy dostępny jest tu.

Niestety, wiele wskazuje na to, że od lipca 2014 roku tradycyjne Routemastery zostaną wycofane z linii nr 9. Transport for Londyn (TfL), jednostka zarządzająca transportem publicznym w stolicy Wielkiej Brytanii, poddała tą propozycję pod konsultacje społeczne (więcej szczegółów – klik).

Autobusy na „heritage routes” kursują codziennie co ok. 15-20 minut w godzinach ok. 9.30-19.00. Na ich trasach jeżdżą też (przez cały dzień) nowoczesne autobusy o tych samych numerach (9 i 15), które kontynuują podróż dalej, zatem zanim wsiądziemy do pojazdu upewnijmy się czy to stary Routemaster z otwartą platformą i schodami na górny pokład z tyłu pojazdu.

Jeśli chodzi o bilety, „heritage routes” funkcjonują jak zwykłe londyńskie autobusy, zatem obowiązuje w nich taka sama stawka za przejazd, akceptowane są też karty Oyster, travelcards i buss passy (więcej o cenach transportu publicznego w Londynie – klik). Po zajęciu miejsca podchodzi do nas konduktor, któremu uiszczamy stosowną opłatę lub okazujemy kartę do zeskanowania przez czytnik. Jeśli chcemy na którymś z przystanków po drodze sygnalizujemy to za pomocą specjalnego dzwonka.

Na koniec warto zauważyć, że po ulicach Londynu jeździ obecnie coraz więcej Routemasterów, które nawiązują swoim wyglądem do tradycyjnego modelu „piętrusa”, ale są o kilka generacji nowocześniejsze. Swoje nowe życie zawdzięczają obecnemu burmistrzowi miasta Borisowi Johnsonowi, który w jednej z przedwyborczych obietnic zapowiedział przywrócenie piętrowych pojazdów w zmodernizowanej wersji. Tak też się stało i od 2012 roku po brytyjskiej stolicy znów „mkną” czerwone double decker bus-y z przypominającym tradycyjne tylnym wejściem w postaci rampy.

Tagi: double decker bus, heritage routes londyn, londyn, londyn atrakcje, londyn autobusy, londyn stare autobusy, londyn transport, londyn trasy, londyn wycieczki, londyn zwiedzanie, routemaster