księgarnia podróżnika - przewodniki turystyczne
Kilka słów o metrze w Londynie - część 2: strefy, mapy, narzędzia on-line

W pierwszym wpisie o londyńskim metrze (klik) przedstawiliśmy podstawowe dane statystyczne oraz garść dotyczących go ciekawostek. Tym razem przyjrzymy się podziałowi miasta na strefy komunikacyjne oraz temu jak są one pokazywane na popularnej mapie, której początki sięgają czasów przed II wojną światową. Przedstawimy również pomocne, aktualizowane na bieżąco, informacje dostępne na stronie Transport for London (TfL), jednostki zarządzającej transportem publicznym w stolicy Wielkiej Brytanii, dotyczące m.in. rozkładu jazdy czy aktualnych napraw i niedogodności. We wpisie tym znajdziecie udostępnione przez nią narzędzia on-line, umożliwiające np. sprawdzenie jak i czym dojechać z jednego miejsca do drugiego, będziecie mogli też wydrukować przydatne  mapy.

strefyStrefy

Londyn posiada bardzo rozbudowaną, gęstą sieć połączeń komunikacyjnych. Wewnętrzny system komunikacji miejskiej podlega jego burmistrzowi i zarządzany jest poprzez agencję wykonawczą – spółkę o nazwie Transport for London (TfL). Kontroluje ona większość środków transportu publicznego w granicach tak zwanego Wielkiego Londynu (Greater London), w tym metro, czyli London Underground, potocznie znane jako The Tube, z którego codziennie korzysta ponad 3 miliony pasażerów. Większość z jego 11 linii łączy centrum miasta z przedmieściami, jak również zapewnia transport w obrębie centrum, zwłaszcza z głównych stacji kolejowych. W sumie londyński undergroud obsługuje 270 stacji i ma 402 kilometrów tras, z czego 45 procent znajduje się pod ziemią. Stacje metra są swego rodzaju punktami orientacji w terenie, a w ogłoszeniach o pracy, czy mieszkaniu ich nazwa jest zawsze wymieniana, podobnie jak w przewodnikach turystycznych np. przy lokalizacji zabytków stolicy Wielkiej Brytanii.

Londyn podzielony jest na 9 koncentrycznych stref komunikacyjnych (biletowych). Strefy 1-6 znajdują się mniej więcej w granicach Wielkiego Londynu, kolejne – w sąsiednich hrabstwach na północnym-zachodzie: Essex, Hertfordshire i Buckinghamshire. Metro zasadniczo kursuje w obrębie stref 1-6, a jedyne jego stacje w strefach 7-9 znajdują się na linii Metropolitan.

Opłata za przejazd metrem uzależniona jest od liczby stref, przez które się przejeżdża oraz od godzin podróży. Pierwsza strefa obejmuje swoim zasięgiem ścisłe centrum miasta, a kolejne w numeracji – obszary w miarę oddalania się od niego. Większa część systemu metra znajduje się na północ od rzeki Tamizy. 6 z 32 gmin Wielkiego Londynu, wszystkie na południe od rzeki, nie jest przez  „tubę” obsługiwana (są to: Bexley, Bromley, Croydon, Kingston upon Thames, Lewisham i Sutton).

Wszystkie najważniejsze zabytki Londynu (np. Pałac Buckingham, Big Ben, Houses of Parliament, Tower of Londyn, London Eye) znajdują się w strefie 1. W drugiej, na południe od Tamizy, zlokalizowana jest dzielnica Greenwich, z takimi atrakcjami turystycznymi, jak Królewskie Obserwatorium Astronomiczne czy żaglowiec Cutty Shark.

harry beckMapy

Autorem słynnej mapy londyńskiego metra, która została zatwierdzona w 1933 r. i stała się jego ikoną,  jest projektant Harry Beck. Uznał on, że można zrezygnować z odwzorowania realnych odległości pomiędzy stacjami, gdyż nie są one aż tak ważne dla podróżnych, i zamiast tego uwzględnił ich wzajemne relacje przestrzenne. Podstawą projektu była siatka ośmiokąta, linie przebiegały pod kątem prostym lub 45 stopni. Dzięki temu mapa stała się bardzo klarowna i, na bieżąco aktualizowana, obowiązuje do dziś.

Na standardowej mapie londyńskiego metra zaznaczone są również obsługiwane przez Transport for London połączenia automatycznie sterowanymi pociągami Docklands Light Railway (DLR – obejmuje obszar wschodniego Londynu), kolejką naziemną London Overground (przedłużenia dla metra na trasach podmiejskich) i kolejką linową nad Tamizą – Emirates Air Line.

Przejrzystość tej mapy (poszczególne linie są na niej przedstawione odrębnymi kolorami z wyraźnie zaznaczonymi stacjami i strefami komunikacyjnymi), w połączeniu z doskonałą organizacją i oznakowaniem metra, sprawia, że nawet nie znając języka angielskiego można sprawnie poruszać się po jego gęstej i rozległej sieci. Ponadto, w każdym wagonie dostępne są czytelne mapy danej linii z dobrze oznaczonymi przesiadkami.

Jedynym minusem tak przyjętego schematu jest fakt, iż nie odzwierciedla on rzeczywistych odległości między stacjami. Przykładowo, nie widać, że stacje Piccadilly Circus, Leicester Square i Covent Garden są tak blisko siebie, że nie ma znaczenia na której się wysiądzie, aby zwiedzić wszystkie okoliczne atrakcje. Wiedza ta jest o tyle przydatna, że dzięki niej można ominąć najbardziej zatłoczone stacje.

Znajdź drogę

Aktualne mapy ze strony Transport for London (TfL) do ściągnięcia w formacie .pdf:

● Standardowa mapa metra w Londynie
● Duża mapa metra do wydrukowania
● Duża, czarno-biała mapa metra do wydrukowania
● Zintegrowana mapa kolei i metra
● Rowery w metrze
● Toalety w metrze
● Atrakcje turystyczne Londynu na mapie londyńskiego transportu

Interaktywna mapa wszystkich środków transportu miejskiego w Londynie (w tym kolei i autobusów) dostępna jest tu.

Strona Transport for Londyn i przydatne narzędzia on-line

Transport for London (TfL) to spółka zarządzającą komunikacją miejską w granicach Londynu. Jej serwis internetowy zawiera wiele przydatnych, aktualizowanych na bieżąco informacji. Można w nim m.in. dowiedzieć się o bieżących naprawach i niedogodnościach w transporcie, czym dojechać z jednego miejsca w Londynie do drugiego, czy sprawdzić rozkład jazdy oraz rodzaje i ceny biletów. Dodatkowo dostępna jest całodobowa linia informacyjna pod numerem (+44 20) (0)343 222 1234 (lub sms 8001 123 456 dla wyznaczenia trasy podróży od punktu A do B).

TfL udostępnia 3 narzędzia on-line, które można wstawić na dowolną stronę internetową. Oto one:

Draggable Tube map, with integrated station search – przesuwalna mapa metra z wyszukiwarką stacji

Tube service updates – aktualny stan ruchu na poszczególnych liniach

 

Journey planner – planer podróży między poszczególnymi miejscami w Londynie (nie tylko stacjami metra)

Planowanie podróży

W kolejnych trzech wpisach dotyczących metra w Londynie przedstawimy:

– linie i stacje, bilety i ceny;

– praktyczne rady i informacje dla podróżujących;

– jak podróżować od strony „technicznej”.

Tagi: , , , , , , , , ,

Skomentuj

*